Dit programma omvat het preventief jeugdbeleid, het bieden van individuele voorzieningen jeugdhulp, maatregelen jeugdbescherming en jeugdreclassering en de aanpak rondom kindermishandeling en huiselijk geweld. Ook in dit programma: het bevorderen van het behalen van een startkwalificatie, de aansluiting tussen voor- en vroegschoolse voorzieningen en het primair onderwijs en een goede spreiding van onderwijshuisvesting. Daarnaast is binnen dit programma de toegang via het Ondersteuningsteam Bestwijzer en het specialistenteam tot hulp en ondersteuning binnen het sociaal domein opgenomen en de transformatie in het sociaal domein. Beide gelden ook voor programma 7 (participatie) en 8 (Wmo), maar zijn daar niet meer separaat opgenomen.

De gemeente heeft meerdere rollen binnen het programma Jeugd en Onderwijs.
Dienstverlenend: als het gaat om het bieden van voorzieningen jeugdhulp en andere vormen van (preventieve) ondersteuning aan jeugdigen en hun ouders/verzorgers. Hierbij sluiten we wel steeds meer aan op de eigen verantwoordelijkheid van de inwoner.
Regisserend en/of meewerkend: als het gaat om het monitoren van vastgesteld beleid dat uitgevoerd wordt door partners.
Faciliterend: stimuleren en faciliteren van initiatieven uit de samenleving, zoals bijvoorbeeld de organisatie van de interne zorgstructuur binnen het primair onderwijs.

Participatie
Bij initiatieven door inwoners of bedrijven wordt, indien door de initiatiefnemer gewenst, door de gemeente informatie verstrekt en/of meegedacht (overheidsparticipatie bij burgerinitiatieven). Bij beleidsontwikkeling, nieuwe regelgeving of uitvoering wordt participatie georganiseerd (bewonersparticipatie bij overheidsinitiatieven). Daarnaast functioneerde een adviesraad: de Wmo Adviesraad, die sinds 2015 ook het aandachtsgebied Jeugd had. In 2017 is een nieuwe vorm van cliëntenparticipatie in het sociaal domein ontwikkeld. Dit heeft geresulteerd in de installatie van een nieuwe 'Adviesraad Sociaal Domein' per 1 januari 2018. Deze vervangt de Wmo Adviesraad en de Adviesraad Sociale Voorzieningen.